Hiện tại bạn có gì? Thứ bạn muốn là gì? Bạn muốn từ bỏ điều gì?
Đối với những người trẻ tuổi, đối với những người muốn khởi nghiệp, đối với các doanh nhân Jack Ma đã nhiều lần hỏi họ ba câu hỏi này cho những người khác nhau trong những dịp khác nhau. Điều gì được gọi là nhận thức thông thường thì chính là những thứ thông thường.
Làm thế nào để hiểu được người khác là một điều cực kỳ dễ dàng, mọi người đều thích và rất giỏi trong việc bình luận và đánh giá người khác, nếu không phải như vậy thì không thể hiện được sự xuất hiện và sự thông minh của mình.
Thế nhưng không có quá nhiều người có thể thực sự hiểu chính bản thân mình. Con người luôn luôn thích tin tưởng và tình nguyện tin tưởng bản thân, từ đó phóng đại những ưu điểm của họ và bỏ qua những thiếu xót của chính mình. Cho nên, có thể khách quan đánh giá người khác nhưng khách quan đánh giá bản thân mình lại là một điều cực kỳ khó khăn.
Ba câu hỏi mà Jack Ma luôn luôn hỏi chỉ để cho bạn hiểu bản thân mình hơn, nếu không, cho dù bạn học cách làm người hay học cách khởi nghiệp cũng không tránh khỏi lạc đường.
“Bất luận bạn bao nhiêu tuổi, đều phải tự hỏi bản thân mình 3 vấn đề: Hiện tại bạn có gì? Thứ bạn muốn là gì? Bạn muốn từ bỏ điều gì? Thường xuyên suy nghĩ về ba vấn đề này bạn sẽ không bị lạc đường”.
Tại IMF và Hội nghị thường niên mùa thu của Ngân hàng Thế giới vào ngày 12 tháng 10 năm 2018, Jack Ma đã đưa ra lời khuyên cho những người trẻ tuổi. Trong bài phát biểu ở Nam Phi vào tháng 8, Jack Ma lại một lần nữa đề cập đến ba vấn đề này.
Trong quá khứ trước đây, Jack Ma cũng đã từng đặt câu hỏi cho các doanh nhân “ Con người nhất định cần phải suy nghĩ rõ ràng ba vấn đề: Thứ nhất hiện tại bạn có gì? Thứ hai, thứ bạn muốn là gì? Thứ ba, bạn muốn từ bỏ điều gì?
Trên thực tế, ba vấn đề này rất đơn giản: bạn có thứ gì, là để đánh giá tình hình hiện tại của bạn và các nguồn lực của riêng bạn; thứ bạn muốn là gì, là để rõ ràng về mục tiêu của bạn; bạn muốn từ bỏ điều gì, là để bạn đưa ra sự lựa chọn của bản thân, có nỡ hay không, từ bỏ cái này để đạt được cái khác. Xem xét kỹ những người đang kinh doanh thất bại, có thể nói về cơ bản họ đều không hiểu rõ ba vấn đề này.
>> Jack Ma: 20 năm với Alibaba, 10 lần sinh tử của tôi
1, Hiện tại bạn có gì?
Cuộc sống là một sự lựa chọn liên tục, hầu hết mọi người đều không lựa chọn được những gì tốt nhất, cũng không lựa chọn những điều tồi tệ nhất, chỉ là lựa chọn những thứ trung bình. Lý do chính là bởi vì không biết bản thân mình thực sự có gì.
Người xưa nói rằng, người trí tuệ là những người biết bản thân họ đang có gì, có rất nhiều người đều không ý thức được điều đó. Vì vậy, đã có những đánh giá sai về bản thân, hoặc là đánh giá năng lực bản thân quá cao, hoặc là đánh giá quá thấp giá trị của bản thân mình.
Chẳng hạn, có một người bạn từ nhỏ đã yêu thích hội họa, đặc biệt là vẽ những bức tranh sơn dầu, anh ta rất tài năng. Thế nhưng, bản thân anh ta lại nghĩ rằng anh ta thích hợp việc mở công ty làm ông chủ, kết quả là việc kinh doanh của anh ta không những không kiếm được tiền mà còn lãng phí thời gian mấy năm. Bây giờ anh ta quay trở lại trường đào tạo nghệ thuật với đam mê thuở nhỏ của mình, tuy nhiên việc kinh doanh lĩnh vực này đã bùng nổ từ lâu.
Giữa con người với con người đều có những điểm không giống nhau, bạn có con đường của bạn, người khác có con đường của họ, bạn lấy tầm nhìn hạn hẹp của mình để chiến đấu với tầm nhìn vĩ mô của ngườ khác không phải là đang tìm kiếm sự phiền phức hay sao?
Lớn mạnh như Jack Ma, cùng hát với Faye Wong áp lực cũng rất lớn, Cao Hiểu Tùng an ủi anh ta và nói: giọng hát của Faye Wong là do trời ban cũng như bạn diễn thuyết cực kỳ thu hút vậy, ai cũng có điểm mạnh của riêng mình.
Những điều lựa chọn trong cuộc sống của chúng ta cũng dựa trên điều này, bạn phải hiểu bản thân mình đang có gì, sở thích và tài năng của bạn là gì hoặc là biết được bản thân bạn có những tài nguyên gì, bản thân muốn cải thiện và hoàn thành những điểm gì, ở đâu. Đây là những điều cơ bản quan trọng nhất.
Có người thích hợp với đi làm thuê, có người thích hợp với khởi nghiệp, một khi hai người thay đổi vị trí cho nhau, sự khác biệt giữa làm một nửa thành công gấp đôi và thành công rồi chỉ làm một nửa là rất lớn. Chi phí cũng không giống nhau, vì vậy đó là một bi kịch.
2, Thứ bạn muốn là gì?
Alibaba, được thành lập năm 1999, hiện tại mới được 19 năm, Jack Ma đã đạt được mục tiêu nghỉ hưu của mình, từ điểm này có thể nhìn thấy tầm quan trọng của việc biết được bản thân có gì và bản thân muốn gì. Thời gian của mỗi người là có giới hạn, một khi bạn đã bỏ lỡ thời gian đó nếu muốn quay lại để bắt đầu thì mức độ khó khăn sẽ không còn như trước nữa.
“Tôi cái gì cũng không có, điều duy nhất tôi có được chính là ước mơ, niềm tin, đồng đội của tôi, chúng tôi sẽ làm việc chăm chỉ”. Vậy thì, Jack Ma và đồng đội của ông ấy muốn thứ gì? Đó là “ khiến cho việc kinh doanh trên thế giới không còn khó khăn nữa”, là hi vọng Alibaba trở thành một công ty Internet Top10 toàn cầu.
Trong 19 năm qua, Alibaba đã trở thành một công ty Internet hàng đầu với giá trị thị trường là 500 tỷ đô la Mỹ, thuộc top 10 công ty Internet hàng đầu thế giới, 19 năm trước có ai tin điều này không? Khách hàng cần gì? Vấn đề xã hội nằm ở đâu? Khách hàng tồn tại những vấn đề gì? Nhóm của bạn muốn điều gì? Đối với các doanh nhân mà nói, những vấn đề này cần phải được hiểu một cách rõ ràng.
Các công ty lớn luôn hiểu tại sao họ kiếm tiền, họ kiếm tiền làm gì, bọn họ không phải vì tiền mà kiếm tiền, tiền thì kiếm không hết bọn họ chỉ bởi vì muốn tạo ra giá trị, kiếm tiền chỉ là tạo ra một công cụ để trao đổi những giá trị trong xã hội. Có rất nhiều công ty không hiểu điều này, bọn họ thậm chí đến người mà bọn họ phụ thuộc, ai cần bọn họ, nhóm khách hàng là những ai, ở đâu cũng đều mơ hồ không hay biết.
Hiểu được bản thân có những gì, cần thứ gì, tự nhiên cũng sẽ hiểu được làm thế nào để lựa chọn và loại bỏ.
3, Bạn muốn từ bỏ điều gì?
“Nếu một người không sẵn sàng từ bỏ bất cứ điều gì, vậy thì sẽ không đạt được cái gì. Có rất nhiều thương nhân chưa từng học được cách tập trung, chúng ta cần phải học cách tập trung vào một sự việc. Bởi vì học cách tập trung cũng giống như phía trước có 9 con thỏ, nếu bạn muốn bắt được thỏ thì đừng thay đổi mục tiêu, phải thay đổi chính mình cho đến khi bắt được con thỏ”.
Bản chất của con người là nắm bắt, để đạt được, để sở hữu,bản chất tham làm này ăn sâu vào mỗi người khiến chúng ta khó có thể từ bỏ chúng. Vì vậy, chúng ta từ bỏ điều gì, nói một cách đơn giản là khó như tìm đường lên thiên đàng vậy. Cho nên điểm này cực kỳ quan trọng, điểm này là để sàng lọc mọi người xem ai có thể vượt qua.
Từ bỏ điều gì, đạt được cái gì, không ai có thể không từ bỏ mà đạt được, bạn muốn có được thứ gì, cần thực hiện mục tiêu nào, từ bỏ quyết định được khả năng thành công của bạn.
Nói lại một lần nữa, thời gian và năng lượng của mỗi người đều có giới hạn, người mà cả đời này có thể làm nên sự nghiệp cũng hạn chế, bất luận là học cách làm người hay học cách làm việc cũng cần phải tuân thủ các quy tắc mới được. Logic của sự vật, cho dù đó là luật tự nhiên, luật kinh tế, hay luật kinh doanh, nếu vi phạm pháp luật đều không có kết quả tốt đẹp gì.
Thành công luôn là những trải nghiệm khác nhau, thất bại đều là những bài học y hệt nhau. Có cái gì, muốn thứ gì, từ bỏ điều gì, ba vấn đề này bạn nghĩ rằng Jack Ma tự nhiên mà nghĩ ra được sao? Tất nhiên là không phải. Ba vấn đề này cũng là kết quả đúc rút ra từ bao nhiêu lần thất bại của Jack Ma và đồng đội của mình.
“Trong 19 năm, Alibaba đã trải qua hơn 1900 lần thất bại”. Jack Ma nói rằng: “Nếu một ngày nào đó tôi viết sách, tôi sẽ viết cuốn sách có tên “1001 lỗi lầm của Alibaba”. Tôi sẽ nói với con trai tôi rằng tôi đã trải qua bao nhiêu ngày khó khăn và phạm ohair bao nhiêu sai lầm ngu ngốc.”
Ba vấn đề trên thực chất là bản chất của sự thất bại, nó xứng đáng để mỗi người chúng ta thường mang ra để hỏi bản thân mình. Học tập sự thành công của người khác là vô ích, bạn cũng không thể học nổi, bạn đã xem qua rất nhiều câu chuyện thành công, vậy bạn đã trở thành người thành công chưa?
Ngày nay, trong rất nhiều chương trình MBA đã nói về những trường hợp thành công của người khác, cũng có tác dụng gì đâu. Mỗi sự thành công đều do thiên thời địa lợi nhân hòa, bạn không thể sao chép sự thành công được. Bạn cũng không thể hiểu tình hình thực tế của người khác như thế nào. Vì vậy, Jack Ma nói rằng chỉ cần học tập sự thất bại của người khác mới có lợi cho mình.
Đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, rất nhiều công ty đang gặp phải những khó khăn, không có cơ hội, hy vọng nhận được sự giúp đỡ từ bên ngoài nhưng lại không muốn cho người khác biết rằng mình đang gặp tình trạng không tốt. Đến điều cơ bản trong quản lý kinh doanh bạn còn làm không tốt, thì còn nói đến chuyện làm việc gì nữa. Nếu chỉ giả vờ theo kịp với những thay đổi, lãng phí nhân lực và tài nguyên thì đó là một điều nghiêm trọng doanh nghiệp cần phải lập tức loại bỏ ngay.
Tại Hội nghị Công nghiệp VR Thế giới 2018, Jack Ma nói rằng tài chính của Alibaba trị giá 5 triệu đô la Mỹ khi bắt đầu một doanh nghiệp được coi là một khoản tiền khổng lồ còn hiện tại tài chính nếu chỉ đạt 100 triệu đô là một điều đáng xấu hổ. Hiện tại là thời kỳ các doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm đang có xu hướng suy giảm, cũng là thời gian để thực sự xem lại vấn đề.
Đừng nói là chúng ta không có cơ hội, hiện tại là cơ hội tốt nhất. Bạn hãy nhìn vào tình trạng của Hồng Kông, bạn sẽ biết rằng không có cơ hội thực sự là như thế nào.
Năm 1950 Lý Gia Thành 22 tuổi đã bắt đầu mở một nhà máy nhỏ ở Hồng Kông, giờ đây các bạn trẻ ở Hồng Kông không còn cơ hội như vậy nữa. Còn chúng ta vẫn đang ở giữa những sự thay đổi mạnh mẽ, có thể nói rằng cơ hội của chúng ta ở khắp mọi nơi, và mọi thứ đều có thể xảy ra.
Vì vậy, người sáng lập ra tập đoàn Mỹ, Vương Hưng có nói “Cơ hội luôn luôn có,ở khắp mọi nơi. Nhiều người nghĩ rằng google đến tận năm 1998 mới bắt đầu thì thực sự quá muộn. Nhưng mọi người đều thấy đó, ngày nay nó phát triển như thế nào”.
Ông ấy cũng chỉ ra rằng chìa khóa thực sự để hiểu một vấn đề đó là: bạn cung cấp dịch vụ gì cho kiểu người nào? Vấn đề này người khác không thể trả lời giúp bạn được. Điều tương tự cũng giống như đạo lý “Hiện tại bạn có gì? Thứ bạn muốn là gì? Bạn muốn từ bỏ điều gì?”.
Khi tất cả mọi người đều tin vào một ngành công nghiệp thì bạn đã không còn cơ hội”. Điều này là chính xác bởi vì có rất nhiều người chỉ khi họ tận mắt nhìn thấy mới tin, vì vậy mới có câu “bởi vì tin tưởng nên mới nhìn thấy” để bắm bắt cơ hội và thành công.
Nếu tiền có thể giải quyết vấn đề, vậy thì ngân hàng có thể làm bất cứ điều gì. Jack Ma nói “ Một người doanh nhân thực sự đầu tiên phải có lý tưởng, nhóm, khách hàng. Tiền chính là ở những nơi đó, điều quan trọng là bạn có thể kiên trì với lý tưởng đó không, tiếp tục làm việc chăm chỉ không, hay bạn trao quyền lợi đó cho người khác”.
Trên thực tế, kinh doanh và công việc chỉ là một phần cảu cuộc sống, mặc dù rất quan trọng nhưng tuyệt đối không phải là tất cả, cũng giống như tiền rất quan trọng nhưng tiền lại không thể xác định được giá trị của một con người.
Thế nhưng ba đạo lý của vấn đề này “Hiện tại bạn có gì? Thứ bạn muốn là gì? Bạn muốn từ bỏ điều gì?” là như nhau, chúng ta có thể không khởi nghiệp kinh doanh nhưng chúng ta không thể không muốn sống một cuộc sống tốt đẹp cả đời này.
Con người sống một đời cần phải hiểu rõ bản thân mình, bản thân thích gì, muốn làm điều gì, có như vậy mới có thể biết mình cần từ bỏ thứ gì.
Nếu bạn nhất thời không hiểu được vậy thì cứ tiếp tục suy nghĩ, tiếp tục đến khi nào hiểu rõ, nghĩ về những khoảnh khắc tỏa sáng nhất của bạn, nghĩ về những điều khiến bạn đam mê nhất chẳng hạn như âm nhạc, hội họa, viết tiểu thiết, luyện võ hay làm kinh doanh, vân vân.
Chỉ bằng cách làm những điều mà bạn cảm thấy có thành tựu thì mới khiến bạn cảm thấy thoải mái nhất, dễ chịu nhất, thú vị nhất cũng chính là thời gian tốt nhất cho bạn. Tìm kiếm chính mình, đạt được chính mình là điều tốt nhất trong cuộc đời, xin hãy tin điều này.