Phương pháp lập luận diễn dịch của đoạn văn là gì? Như thế nào là phương pháp lập luận diễn dịch của đoạn văn? Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi.
Như thế nào là phương pháp lập luận diễn dịch của đoạn văn
Phương pháp lập luận đưa ra kết luận riêng lẻ từ kết luận chung hoặc sự việc chung. Đó là chính là phương pháp lập luận diễn dịch của đoạn văn.
Trong phương pháp lập luận diễn dịch, kết luận mang tính phổ quát là cơ sở căn cứ. Còn kết luận riêng lẻ là lập luận là luận điểm. Phương pháp lập luận diễn dịch trái ngược với phương pháp lập luận quy nạp. Nó phản ánh mối quan hệ lô gíc giữa luận chứng và luận điểm từ cái chung cho đến cái riêng.
Ví dụ:
Con người rồi cũng sẽ phải chết đi. Nhưng ý nghĩa của cái chết không giống nhau. Tư Mã Thiên từng nói rằng: “Con người cuối cùng rồi cũng sẽ chết. Hoặc là nặng như Thái Sơn hoặc là nhẹ tựa lông hồng. Chết vì lợi ích của nhân dân còn nặng hơn cả núi Thái Sơn. Dốc sức làm việc cho Phát Xít, chết thay cho những kẻ bóc lột và áp bức nhân dân là cái chết nhẹ tựa lông hồng. Nhiều người chết vì lợi ích của nhân dân, cái chết của họ nặng hơn cả núi Thái Sơn.
Trong đoạn văn này có bao hàm một luận chứng diễn dịch hoàn chỉnh. “Chết vì lợi ích của nhân dân là cái chết nặng hơn cả núi Thái Sơn” là nguyên lý mang tính phổ biến. Là luận chứng, là đại tiền đề. “Nhiều người chết vì lợi ích của nhân dân” là phán đoán đã biết, là tiểu tiền đề. Còn “cái chết của họ còn nặng hơn cả núi Thái Sơn” là kết luận, là luận điểm.
>> Em hãy Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng Tình thái từ
Như thế nào là phương pháp lập luận diễn dịch của đoạn văn
Hình thức lập luận chủ yếu của phương pháp lập luận diễn dịch là tam đoạn luận. Tức là tiền đề lớn, tiền đề nhỏ và kết luận. Tiền đề lớn là lý luận chung, tiền đề nhỏ là sự việc riêng cần phải luận chứng. Kết luận chính là luận điểm.
Luận chứng bằng phương pháp lập luận diễn dịch cần phải phù hợp với hình thức lập luận của diễn dịch. Nhưng trong quá trình viết đoạn văn, chúng ta có thể xử lý một cách linh hoạt quá trình lập luận tam đoạn luận. Căn cứ trên yêu cầu biểu đạt sinh động và ngắn gọn, xúc tích của đoạn văn. Có lúc lược bỏ tiền đề lớn, có lúc lược bỏ tiền đề nhỏ.
Chẳng hạn như: “Tư tưởng chủ nghĩa Mác là một chân lý khoa học, nó không sợ bị phê bình”. Lược bỏ tiền đề lớn. Hay chẳng hạn như: “Lỗ Tấn từng nói, mong người trẻ Trung Quốc đều thoát khỏi máy lạnh, để tiến về phía trước. Chẳng phải chúng ta nên phải thay đổi không khí, dũng cảm tiến về phía trước sao?”. Lược bỏ tiền đề nhỏ.
Khi vận dụng phương pháp lập luận diễn dịch, căn cứ nguyên lý chung hay chính là tiền đề lớn mà tác giả sử dụng phải thật chính xác. Hơn nữa phải có một quan hệ tất nhiên với kết luận. Tuyệt đối không được có bất cứ sự chệch hướng hay miễn cưỡng nào. Nếu không sẽ khiến người khác cảm thấy nghi ngờ về tính đúng đắn của các kết luận.