Phương pháp và cách tự học hiệu quả nhất trong thời gian dài

Với mỗi học sinh, sinh viên việc tự học không còn vấn đề xa lạ. Nó gắn bó trong suốt quãng đời đi học của mỗi người. Thế nhưng không phải ai cũng biết cách tự học đúng cách hay áp dụng nó vào thực tế.

Hầu hết khi được hỏi các thủ khoa đại học vẫn luôn chọn cách tự học làm kim chỉ nam để rèn luyện. Điều này trái ngược với hình ảnh học sinh tất bật chạy đôn chạy đáo với những buổi học thêm ngoài giờ.

Lê Quang Dũng chàng trai xứ Thanh vừa đạt huy chương vàng Toán học quốc tế cho biết, muốn nắm được kiến thức lâu, cần phải mày mò, tìm tòi, suy nghĩ ra cách làm thì mới nhớ lâu được. Nếu bài không giải quyết được thì có thể hỏi thầy cô giáo, các anh chị khóa trên… Sau đó tự học nâng cao kiến thức từ sách vở, trên mạng.

Hay Đậu Khánh học sinh lớp 12 chuyên Toán trường Trần Hưng Đạo, Phan Thiết đạt được nhiều thành tích nổi bật cấp tỉnh, cấp quốc gia chia sẻ, ngoài giờ lên lớp cậu tự học ở nhà mà không phải đi học thêm. Nắm chắc kiến thức từ thầy cô dạy trên lớp, về nhà nghiên cứu thêm từ sách vở để củng cố kiến thức.

Theo các bạn thủ khoa đừng nên dành quá nhiều thời gian cho việc đi học thêm. Đôi khi đó không phải là cách hay để bạn rèn luyện tinh thân tự giác và tính tự học. Phương pháp tự học giúp bạn dành thời gian để bổ sung các kiến thức chưa vững, luyện đề, tìm tòi và bổ sung kiến thức.

Từ chia sẻ của các bạn thủ khoa cho thấy việc tự học luôn được các bạn ưu tiên hàng đầu. Dẫu biết rằng, con đường đi đến thành công là điều không phải dễ dàng. Nếu muốn thành công trên con đường học vấn bạn không thể nào bỏ qua phương pháp tự học.

>>Mô hình kiếm tiền trở thành tỷ phú Việt Nam vì hiểu rằng Học sinh không muốn học, làm cách nào để trẻ tự học

Phương pháp tự học là gì?
Tự học là cách bạn tự động não, suy nghĩ về một vấn đề nào đó, chính bạn sẽ là người đi tìm câu trả lời và giải quyết các bài toán đó. Tự học dùng trí tuệ, cơ bắp và các đức tính như cần cù, siêng năng, chăm chỉ của con người. Biến kiến thức của nhân loại thành kiến thức của chính mình. Đơn giản khi bạn muốn tiếp cận một chủ đề nào đó, bạn phải tự giải quyết nó mà không có sự giúp đỡ của người khác như thầy cô, bạn bè. Lúc này bạn phải làm việc với chính bản thân của mình tự đọc, tự nghiên cứu, tự tư duy. Bạn sẽ là người chủ động thời gian, thời lượng học, và khối kiến thức bạn muốn tiếp thu.

Vì sao chúng ta phải tự học?

Kiến thức nhân loại là vô hạn, chính vì vậy chúng ta cần phải có thời gian nghiên cứu thì mới có thể tiếp nhận được. Tự học chính là phương pháp chiếm lĩnh kiến thức hiệu quả. Tự học sẽ là phương pháp giúp nâng cao hứng thú trong học tập. Khi bạn chủ động thời gian, khối lượng kiến thức bạn có thể đi khai thác sâu hơn về một chủ đề mà bạn yêu thích. Khi chủ động và có sự yêu thích bạn sẽ có động lực tiếp nhận, ghi nhớ kiến thức một cách dễ dàng. Khi rèn luyện được tính tự học bạn sẽ học được nhiều đức tính khác như tính kỷ luật, tính siêng năng, tính tự lập… Bên cạnh đó, bạn sẽ là người năng động, chủ động tìm kiếm và học hỏi kiến thức mới trong cuộc sống. Đặc biệt, khi tự học bạn có thể học mọi lúc mọi nơi, không gò thời gian và không gian. Một số nhà bác học nổi tiếng như Thomas Edison, Faraday hay Doanh nhân văn hóa thế giới Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng là những tấm gương về tinh thần tự học.

Cần học tập như thế nào để đạt được hiệu quả là câu hỏi của rất nhiều bạn học sinh. Thế nhưng để tìm được phương pháp tự học hiệu quả cần sự cố gắng và tính kỷ luật của mỗi người.

Hướng dẫn học sinh phương pháp tự học hiệu quả

Chọn không gian yên tĩnh: Một không gian thoáng đãng, mát mẻ và yên tĩnh sẽ giúp nâng cao tinh thần tự học. Đặc biệt, hãy chọn nơi có nhiều ánh sáng tự nhiên, cửa sổ để không khí được lưu thông dễ dàng.

Không nên thức khuya, hãy học vào sáng: Buổi sáng sẽ giúp trí não của bạn minh mẫn và tiếp thu kiến thức nhanh hơn. Theo các nghiên cứu việc tiếp thu kiến thức hiệu quả từ sáng và giảm dần theo thời gian. Do đó hãy dành nhiều thời gian vào buổi sáng cho việc học. Đặc biệt dành thời gian nghỉ trưa từ 20 – 30 phút giúp sức khỏe và trí não của bạn hoạt động tốt hơn. Thời gian buổi tối có thể bị chậm laị, thế nhưng sau 21 giờ việc học lại trở nên tốt hơn. Tuy nhiên, bạn không nên thức quá 22 giờ, sau một ngày học não bạn đình công và cần được nghỉ ngơi. Có thể, trước khi nghỉ ngơi bạn lướt sơ qua những gì đã học từ sáng đến tối để não hệ thống lại kiến thức.

Ngủ đủ giấc: Việc ngủ đủ giấc rất tốt cho việc tự học. Bởi ngủ không đủ giấc não của bạn sẽ không hoạt động tốt. Bên cạnh đó, khi tự học không có giáo viên, phụ huynh kèm cặp bạn sẽ dễ bị ngủ quên, không tập trung và dẫn đến việc tự học không hiệu quả. Hãy ngủ đủ giấc để não được nghỉ ngơi và kích thích các yếu tố tăng trưởng có lợi cho cơ thể.

Đặt ra mục tiêu và theo đuổi chúng: Đừng để một ngày trôi qua không hiệu quả, bạn có thể lấy giấy bút ghi ra những việc làm mà mình cần phải làm để thực hiện mục tiêu đề ra. Người ta nói, chỉ cần bạn bỏ ra 10 phút để lập kế hoạch, bạn sẽ có được 90% hiệu quả công việc. Việc tự học cũng vậy, bạn cần biết mục đích mà bạn cần hướng đến. Ví dụ bạn muốn đậu đại học, bạn muốn số điểm bao nhiêu, vào trường nào… Sau đó bạn cần lên lịch cụ thể cho từng mục tiêu. Mỗi ngày bạn cố gắng một chút một, đùng quá áp lực hay tham lam hoàn thành các công việc cùng một lúc. Sắp xếp hợp lý, tinh thần và cô thể thoải mái thì việc tự học mới có thể thành công.

Tập trung và nghỉ ngơi: Theo các nghiên cứu thì bạn hãy tập trung 1 tiếng và dành thời gian nghỉ giải lao một chút. Đừng nên ngồi quá lâu và tập trung 3 – 4 tiếng vì làm vậy não sẽ căng thẳng và không đạt được hiệu quả như mong đợi.

Sử dụng các phương pháp hỗ trợ để tăng khả năng ghi nhớ: Mind map, dàn bài, ghi ra giấy, gạch các ý chính… Quan trọng là bạn đừng quá tốn nhiều thời gian trình bày và ghi chép. Khi ghi chép bạn cần tóm tất nội dung, tránh trình bầy rườm rà và rối mắt. Hãy làm chủ kiến thức bằng phương pháp tự học ở nhà phù hợp với khả năng của bản thân.

Tập trung cố gắng vào nội dung chính, không học lan man dài, dài dòng. Cần áp dụng cả việc học theo chiều dọc và chiều ngang.

Tận dụng cả 2 bán cầu não: Không phải ai cũng áp dụng được cả 2 bán cầu vào việc học. Có người thiên về não trái dành cho việc tư duy logic, có người thiên về não phải chủ yếu là tưởng tượng hình ảnh. Để tìm ra giải pháp học tập hiệu quả bạn cần biết cách vận dụng của cả 2 bán cầu não.

Hạn chế nghe nhạc khi đang học: Việc nghe nhạc sẽ làm cho bạn mất tập trung khi tự học. Tuy nhiên nếu bạn muốn nghe thì không sao cả, bạn có thể nghe Baroque, đây một bí kíp học tập hiệu quả. Baroque là loại nhạc nền giúp bạn tập trung và hứng thú với việc học. Thế nhưng, với nhưng bạn nhạy cảm với âm thanh, thì không nghe gì là tốt nhất.

Không nên bắt đầu học khi vừa ăn xong: Người xưa có câu ” Căng da bụng, chùng da mắt”. Chính vì vậy, không nên học liền sau khi ăn xong và hạn chế vừa ăn vừa học. Điều này không tốt cho sức khỏe và không tốt cho việc tự học ở nhà.