Cho con Du học, cha mẹ thành nhà đầu tư “bất đắc dĩ”, và bài toán lời lãi

Đi những nước gần như Singapore, Nhật, Đài Loan, ít cũng phải 400 triệu trở lên, đấy là vẫn chưa đâu vào đâu. Còn nếu đi Châu Âu, Mỹ thì 1, 2 tỷ là điều dễ hiểu.

Đã đầu tư thì phải có lời, mà đầu tư “bất đắc dĩ” thì không thể tránh chuyện lóng ngóng khi cho con Du học, nhưng bối rối đến giới hạn nào đó,  thì cũng phải lấy lại bình tĩnh sau ngần ấy năm chứ, chẳng lẽ cứ muốn lao vào cái u mê ? Đó là câu chuyện mà một Blogger kinh doanh, sẽ trách các bậc phụ huynh nhiều hơn sự cảm thông.

Gần 10 năm trước, tôi thi vào trường Đại Học Thương Mại, Hà Nội. Mục tiêu duy nhất lúc bây giờ của một cậu con trai 18 tuổi là du học Trung Quốc. Hồi ấy, tôi vẫn nhớ ở Hà Nội, có 2 trường Đại học, một là trường Học Viện Ngoại Giao, hai là trường Đại Học Thương Mại có chương trình liên kết quốc tế với các trường ở Pháp, Trung Quốc. Những ai muốn đi, thì phải pass qua cái kỳ thi Đại học đã, sau đó mới xét du học sau.

Tôi hỳ hục ôn luyện, thi Đại Học Thương Mại, và Pass vào Khoa Thương Mại Quốc Tế( bây giờ là Khoa Kinh Doanh Quốc Tế) của trường năm này. Trong kỳ học đầu tiên, trường thông báo những ai đi du học thì đăng ký chuyển sang Khoa Quốc Tế, nhưng lúc này tôi không hề còn ý nghĩ muốn đi Trung Quốc du học, một lý do quan trọng nhất là Tiền học phí, và các phí sinh hoạt quá cao.

Đôi khi Bậc Phụ Huynh đầu tư “mù quáng”

Chẳng có lẽ những bậc phụ huynh đã sống và bôn ba 35, 40 năm trong cuộc đời, không có tư duy bằng đứa trẻ 18 tuổi ? Nói câu này, xin các bậc phụ huynh đừng tự ái hay vội trách cứ, tôi chưa từng làm bố và do vậy có thể ở nhiều khía cạnh tôi không thể hiểu hết bằng anh chị phụ huynh, nhưng ở góc độ kinh doanh/đầu tư cho con cái, đôi khi các anh chị phụ huynh quá tự tin, quá kỳ vọng, thậm chí lạc lối.

Nói “mù quáng” thì có phần quá đáng, nhưng nếu bỏ ra khoản vốn “khủng” mà không chắc chắn rằng tỷ lệ thành công là bao nhiêu, phó mặc trách nhiệm thành công cho con cái, có phải anh chị phụ huynh đang quá tự tin vào khả năng đầu tư, nói cách khác anh chị quá đề cao con cái mình?

Khi bán nhà, bán đất, bán gia sản kiệt quệ lấy tiền cho con du học, anh chị phụ huynh là nhà đầu tư “chuẩn không cần chỉnh”, con cái anh chị là 1 Startup, trường đại học là vườn ươm giống cho Startup, thị trường lao động là thị trường kinh doanh, đó chính xác là câu chuyện khởi nghiệp bắt đầu từ con số 0 tròn trĩnh.

Nếu đầu tư cho con học vô ngành nghề thị trường lao động phổ biến, bảo đảm sau khi tốt nghiệp thu nhập không còn cao; Còn nếu đầu tư vào những ngành nghề đặc trưng, thị trường lao động chưa có nhu cầu, trở về nước 2 chữ “thất nghiệp” luôn hiện sẵn chờ đợi. Khi đầu tư sai ngành học, các anh chị cần biết mình đã mất đi khoản vốn, con cái anh chị không thành công, đấy là ta chưa nói đến năng lực học tập, bản lĩnh trách nhiệm của con.

Cái sai ở đây là tình thương vô hạn cha mẹ dành cho con em mình, các anh chị đưa quá nhiều cảm xúc vào một thương vụ đầu tư mạo hiểm.

Cứ cho rằng các anh chị chưa có kinh nghiệm đầu tư, chưa có năng lực phán đoán mang tính “tri thức”, “vĩ mô” trong quyết định đưa con du học. Nhưng 35 năm, 40 năm sống trong cuộc đời, đã ít lần đắn đo lợi ích thiệt hơn, không có lý gì lại chỉ đưa cảm xúc vào quyết định đầu tư mạo hiểm. Cái chưa đúng ở đây là quyết định bằng cảm xúc.

Kinh nghiệm đầu tư cho con du học

Anh chị phụ huynh là những nhà đầu tư “bất đắc dĩ” không ai bảo, mà vẫn làm. Ở góc độ đầu tư, tôi có thể chỉ ra một số kinh nghiệm để các anh chị hạn chế thất bại trong thương vụ này:

  1. Giấc mơ của con phải đi cùng lợi nhuận&lợi ích

Bạn đừng nghĩ rằng giấc mơ của con là trên hết, và chúng ta nên chiều theo giấc mơ này. Bạn là nhà đầu tư, bạn nên chắc rằng mình đã nghiên cứu đủ thông tin về tiềm năng của ngành nghề trong tương lai, nếu lơ là trong khâu nghiên cứu và phân tích này, bạn có thể mất tong cái nhà 3,4 tỷ như chơi.

Lợi nhuận&lợi ích được thể hiện bằng: Lương và thu nhập sau học tập, số tiền con cái kiếm ra, giá trị tạo ra sau học, thương hiệu, danh tiếng…

Khi giấc mơ ngành nghề của con tách rời lợi ích&lợi nhuận, rủi ro thương vụ đầu tư tăng lên, bạn có thể mất trắng số tiền đã bỏ ra trong 3, 4 năm con du học.

  1. Con có năng lực học tập và bản lĩnh trách nhiệm

Khi Lương giao tiếp với nhiều người ở các tầng lớp khác nhau, Lương nhận ra rằng cứ 10 người thì có khoảng 3 người trong có đó (thậm chí ít hơn)đủ bản lĩnh vượt qua những khó khăn thực sự của cuộc sống. Số người còn lại không đủ bản lĩnh, hoặc dửng dưng, hoặc từ bỏ khó khăn không dám đương đầu, con của bạn rất có thể sẽ là người nằm trong số này.

Hãy nhìn vào thực tế, và thừa nhận rằng năng lực cùng bản lĩnh trách nhiệm của con bạn có đủ để vượt qua khó khăn ở chốn đất khách quê người. Nếu vượt qua thách thức này, con của bạn cần có thêm khả năng vượt lên trên người khác, để trở thành 1 cử nhân thực sự khác biệt, thực sự tạo giá trị cho doanh nghiệp. Khi những điều này xảy ra, lập tức nguyên tắc lợi nhuận được thực thi.

  1. Lường trước Phương án B

Khi con bạn hoàn thành chương trình du học, trở về nước và bỗng rơi vào trường hợp không xin nổi việc. Bạn không hiểu điều gì xảy ra, hoặc nếu hiểu thì cũng chưa thể tìm ra phương án giải quyết, hoặc đã quá muộn.

Hãy luôn có phương án B cho con của mình, bảo đảm rằng, đã đi học sẽ không thể thất nghiệp. Bạn cần chắc chắn rằng mình đã có phương án B.

  1. Đừng quá tham lam chọn ngành nghề “cao siêu”

Tôi chỉ có thể nói với anh chị rằng, không chọn ngành nghề quá cao siêu, hãy chọn nghề dễ kiếm được tiền và càng nhiều tiền hơn nữa, thì đó là cách tư duy của người khôn ngoan trong xã hội đầy cạnh tranh.

Okay, Lương vừa chia sẻ với bạn chủ đề về cho con du học, nếu trong gia đình anh chị chuẩn bị có con(em) du học, kỳ vọng phần thông tin chia sẻ này mang góc nhìn khách quan hơn. Gặp lại bạn trong chủ đề khác.

Trả lời