Thời tiết là gì
Thời tiết đề cập đến trạng thái cụ thể của khí quyển trong một khu vực nhất định gần bề mặt hơn trong một khoảng thời gian ngắn. Hiện tượng thời tiết đề cập đến các hiện tượng tự nhiên khác nhau xảy ra trong khí quyển.
Đó là, hiệu suất toàn diện của sự phân bố không gian của các yếu tố khí tượng khác nhau (chẳng hạn như nhiệt độ, áp suất không khí, độ ẩm, gió, mây, sương mù, mưa, chớp nhoáng, tuyết, sương giá, sấm sét, mưa đá, sương mù, v.v.) trong khí quyển trong một thời điểm nhất định.
Khái niệm thời tiết là gì
Quá trình thời tiết là quá trình biến đổi của hiện tượng thời tiết ở một khu vực nhất định theo thời gian. Các hệ thống thời tiết khác nhau có quy mô không gian và thời gian nhất định, và các hệ thống có quy mô khác nhau đan xen và tương tác với nhau.
Sự kết hợp của nhiều hệ thống thời tiết tạo thành một tình hình thời tiết quy mô lớn, tạo thành hoàn lưu khí quyển ở bán cầu và thậm chí trên toàn thế giới. Hệ thống thời tiết luôn trong quá trình tái tạo, phát triển và diệt vong liên tục, có sự phân bố tương ứng của các hiện tượng thời tiết trong các giai đoạn phát triển khác nhau.
Khí hậu là gì
Khí hậu, một thuật ngữ khoa học tự nhiên, dùng để chỉ điều kiện trung bình nhiều năm của khí quyển trong một vùng. Các yếu tố khí hậu chính bao gồm ánh sáng, nhiệt độ và lượng mưa, trong đó lượng mưa là một yếu tố quan trọng của khí hậu.
Khí hậu là trạng thái trung bình dài hạn của các đặc tính vật lý của khí quyển, và không giống như thời tiết, nó có một mức độ ổn định nhất định. Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), thời gian tính toán khí hậu tiêu chuẩn là 30 năm. Khí hậu được đo bằng các đặc điểm lạnh, ấm, khô và ẩm ướt, và thường được đặc trưng bởi giá trị trung bình và độ phân tán trong một khoảng thời gian.
Vi khí hậu là gì
Vi khí hậu là sự chênh lệch về nhiệt và ẩm do sự khác biệt về cấu trúc và tính chất của bề mặt bên dưới, do đó hình thành nên khí hậu có các đặc điểm khác với khí hậu vĩ mô trong một phạm vi nhỏ, được gọi chung là vi khí hậu.
Mọi nơi trong một vùng (chẳng hạn như đất nông nghiệp, nhà kính, nhà kho, xưởng, sân trong, v.v.) đều bị ảnh hưởng bởi điều kiện khí hậu của vùng. Đồng thời, do tính chất khác nhau của bề mặt bên dưới, điều kiện nhiệt khác nhau, và các hoạt động của con người, v.v …
Nó sẽ hình thành các điều kiện khí hậu đặc thù ở quy mô nhỏ, chẳng hạn như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, thông gió và các điều kiện khác trong vi khí hậu, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây trồng, môi trường làm việc của con người, và hương vị của cuộc sống gia đình. Nó có thể được cải thiện thông qua các biện pháp kỹ thuật nhất định.
Tiểu khí hậu là gì
Tiểu khí hậu hay còn gọi là vi khí hậu nói chung là khí hậu nằm trong phạm vi vài mét của lớp không khí gần mặt đất, lớp đất bề mặt và lớp thực vật. Nó thường đề cập đến khí hậu đặc biệt trong một phạm vi nhỏ được hình thành do bản chất của bề mặt bên dưới và các hoạt động sinh học và con người. Không có ý kiến thống nhất về việc phân chia vi khí hậu.
Tiểu khí hậu có tác động lớn đến con người và thế giới tự nhiên. Bởi vì hầu hết các hoạt động của con người được thực hiện ở lớp gần bề mặt, động thực vật liên quan chặt chẽ đến đời sống con người cũng phát triển ở lớp này, và khí hậu ở đây rất có thể thay đổi theo chiều hướng nhu cầu của con người.
Ví dụ về khí hậu
Ví dụ, phủ xanh, tưới tiêu, thay đổi tính chất của đất, sửa đổi địa hình nhỏ, xây dựng rừng trú ẩn, và thiết lập các rào cản gió đều có thể thay đổi điều kiện nước và nhiệt gần bề mặt, từ đó thay đổi vi khí hậu cục bộ cho phù hợp với nhu cầu của con người.
Do đặc thù của vi khí hậu nên không thể sử dụng các dụng cụ, phương pháp quan trắc thông thường của các trạm khí tượng tổng hợp để quan trắc, phải sử dụng các dụng cụ và phương pháp đặc biệt để nghiên cứu. Yêu cầu linh kiện cảm biến nhỏ, độ nhạy cao, đo cách ly và tự ghi, vân vân.
Đới khí hậu
Đới khí hậu là khu vực khí hậu địa đới được phân chia theo đặc điểm phân bố địa đới của các yếu tố khí hậu. Trong cùng một đới khí hậu, các đặc trưng cơ bản của khí hậu là giống nhau và liên quan chặt chẽ đến quá trình phong hóa và hình thành đất. Bức xạ mặt trời là yếu tố cơ bản hình thành các đới khí hậu.
Sự phân bố bức xạ mặt trời trên bề mặt trái đất chủ yếu phụ thuộc vào góc nâng của mặt trời. Độ cao của mặt trời giảm theo vĩ độ tăng không chỉ ảnh hưởng đến sự phân bố nhiệt độ mà còn ảnh hưởng đến khí áp, hệ thống gió, lượng mưa và bốc hơi, do đó khí hậu trái đất có sự phân bố địa đới theo vĩ độ. Do ảnh hưởng của khí hậu, đất trên bề mặt trái đất cũng có sự phân bố địa đới phù hợp với đới khí hậu.
Các đới khí hậu trên trái đất
Aristotle người Hy Lạp cổ đại lần đầu tiên đề xuất khái niệm về các đới khí hậu. Khí hậu toàn cầu được chia thành năm vùng khí hậu (hay các vùng khí hậu thiên văn), cụ thể là vùng nhiệt đới, vùng ôn đới nam, vùng ôn đới bắc, vùng lạnh giá phía nam và vùng cực lạnh phía bắc, với phía Nam, chí tuyến và các vòng tròn Nam và Bắc Cực là ranh giới.
Với sự tích lũy các dữ liệu khí hậu, sự hiểu biết của con người và sự phân chia các vùng khí hậu đã dần được cải thiện. Năm 1879, A.Supan đề xuất chia khí hậu toàn cầu thành 5 đới khí hậu dựa trên đường đẳng nhiệt 20 ° C của nhiệt độ trung bình năm và đường đẳng nhiệt 10 ° C của tháng ấm nhất.
Từ năm 1900 đến 1936, W.P. Koppen đã sử dụng nhiệt độ và lượng mưa làm chỉ số, và chia khí hậu toàn cầu thành năm vùng khí hậu: khí hậu nhiệt đới mưa, khí hậu khô hạn, khí hậu ấm và mưa, khí hậu rừng tuyết lạnh và khí hậu băng tuyết (kiểu khí hậu chính). Các đới khí hậu được phân chia theo chỉ số nhiệt độ và lượng mưa gần với thực tế hơn các đới khí hậu thiên văn.
Đặc điểm đới khí hậu
Dưới tác động của vĩ độ, sự phân bố biển và đất liền, hoàn lưu khí quyển, địa hình, dòng hải lưu và các yếu tố khác, khí hậu thế giới được chia thành các dạng sau:
- Khí hậu rừng mưa nhiệt đới: nóng và mưa quanh năm;
- Khí hậu đồng cỏ nhiệt đới: nhiệt độ cao quanh năm, chia thành mùa khô và mùa ẩm;
- Khí hậu nhiệt đới hoang mạc: nhiệt độ cao và ít mưa quanh năm;
- Khí hậu nhiệt đới gió mùa: nhiệt độ cao quanh năm, có mùa khô và mùa mưa.
- Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa và khí hậu ẩm gió mùa: mùa hè nhiệt độ cao và mưa nhiều, mùa đông nhiệt độ thấp và ít mưa;
- Khí hậu Địa Trung Hải: ôn hòa và mưa nhiều vào mùa đông, nóng và khô hơn vào mùa hè;
- Khí hậu ôn đới hải dương: ấm về mùa đông và mát về mùa hè, chênh lệch nhiệt độ hàng năm nhỏ, lượng mưa hàng năm phân bố đều theo mùa;
- Khí hậu ôn đới lục địa: lượng mưa ít, mùa đông lạnh, mùa hạ nóng, chênh lệch nhiệt độ năm lớn;
- Khí hậu ôn đới gió mùa: nóng và mưa vào mùa hè, lạnh và khô vào mùa đông;
- Khí hậu vùng núi: thay đổi thẳng đứng từ chân núi lên đỉnh núi;
- Khí hậu vùng lãnh nguyên cực: mùa đông dài và lạnh, mùa hè ngắn và mát mẻ;
- Khí hậu băng ở vùng cực: lạnh giá quanh năm.
Vai trò đới khí hậu
Sự hình thành các đới khí hậu không chỉ bị giới hạn bởi bức xạ mặt trời, mà còn bởi tính chất bề mặt và hoàn lưu khí quyển. Vì vậy, tác động tổng hợp của ba yếu tố cơ bản này cũng là cơ sở để phân chia các đới khí hậu.
Do các yếu tố như phân bố biển và đất liền, độ cao, địa hình và hoàn lưu khí quyển, ranh giới thực của đới khí hậu không hoàn toàn song song với vòng vĩ tuyến. Nhìn ra thế giới, ở các đại dương và đồng bằng có bề mặt dưới đồng nhất, các đới khí hậu rõ ràng và đều đặn; ở vùng núi và cao nguyên, các đới khí hậu tuy được phản ánh nhưng không đầy đủ và không liên tục.
Khái niệm vùng khí hậu cũng có thể được áp dụng cho cảnh quan thiên nhiên miền núi. Trong trường hợp được cung cấp đủ nước, do nhiệt độ thay đổi theo chiều thẳng đứng, trên các vùng núi cao thuộc khu vực xích đạo nhiệt đới, từ chân núi đến đỉnh núi, từ rừng mưa nhiệt đới đến tuyết rơi quanh năm đều có thể xuất hiện, đó là , tương tự như các vùng khí hậu khác nhau từ xích đạo đến các cực. Cấu trúc đới khí hậu này được gọi là phổ đới khí hậu thẳng đứng.
Trong thời kỳ địa chất, do sự thay đổi của các thời kỳ băng hà và đan xen, đới khí hậu có sự dịch chuyển theo hướng Bắc – Nam đáng kể.
Khí hậu là một bộ phận quan trọng của môi trường địa lý, sự tồn tại của các đới khí hậu gây ra sự phân hóa theo địa đới của động, thực vật, thổ nhưỡng, thủy văn và cảnh quan tự nhiên trong môi trường địa lý. Đồng thời, sự hình thành và diễn biến của các đới khí hậu còn chịu tác động của các yếu tố địa lý khác. Vì vậy, việc nghiên cứu sự phân bố và quy luật biến đổi của các đới khí hậu có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với nghiên cứu khí hậu học mà còn tìm hiểu cấu trúc và diễn biến của môi trường địa lý.
Biến đổi khí hậu là gì
Biến đổi khí hậu đề cập đến sự thay đổi trạng thái trung bình của khí hậu theo thời gian, tức là sự thay đổi có ý nghĩa thống kê ở một hoặc cả hai trạng thái trung bình của khí hậu và độ lệch (bất thường) với nhau. Giá trị phân tán càng lớn thì mức độ biến đổi khí hậu càng lớn và trạng thái khí hậu càng không ổn định. Nó thường đề cập đến sự thay đổi của trạng thái khí hậu trên các quy mô thời gian khác nhau. Dao động từ dài nhất hàng tỷ năm đến biến thiên ngắn nhất theo năm tháng.
Biến đổi khí hậu
Có thể chia thành biến đổi khí hậu thời kỳ địa chất, biến đổi khí hậu thời kỳ lịch sử và biến đổi khí hậu hiện đại. Quy mô biến đổi khí hậu trong các thời kỳ địa chất khoảng 104-108 năm, chủ yếu dựa trên nghiên cứu gián tiếp về hóa thạch động thực vật và các di tích khác nhau.
Theo nghiên cứu văn bản, nó đã trải qua một số quá trình xen kẽ băng hà và đan xen; quy mô biến đổi khí hậu trong giai đoạn lịch sử khoảng 102 đến 103 năm, và con người đã xuất hiện trong giai đoạn này, chủ yếu dựa trên các tài liệu lịch sử, sự thay đổi của hệ thực vật và động vật, vòng cây phân tích và các phương tiện nghiên cứu khác.
Ảnh hưởng của vi khí hậu đến con người
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến vi khí hậu, các địa hình vừa và nhỏ, hồ và các thành phố có con người hoạt động, đất canh tác, v.v., tất cả đều ảnh hưởng đến vi khí hậu. Do đó, các vi khí hậu khác nhau sẽ được hình thành trên các bề mặt cơ bản khác nhau.
Có vi khí hậu đô thị ở thành phố, vi khí hậu đất nông nghiệp ở đất nông nghiệp và vi khí hậu rừng trong rừng. Sự khác biệt vi khí hậu do bề mặt bên dưới gây ra chủ yếu ảnh hưởng đến sự thay đổi phân bố nhiệt độ, điều kiện bức xạ, điều kiện độ ẩm và gió cục bộ thông qua những biến động địa hình nhỏ, sự khác biệt về khía cạnh độ dốc và độ dốc.
Vi khí hậu gồm
So với khí hậu diện rộng, vi khí hậu có 5 đặc điểm:
1. Phạm vi nhỏ, chủ yếu dưới 2m, theo phương ngang có thể từ vài mm đến hàng chục km, do đó, các quan trắc của mạng lưới trạm thời tiết thông thường không thể phản ánh sự khác biệt vi khí hậu. Đối với nghiên cứu vi khí hậu, cần đặc biệt thiết lập điều tra vi khí hậu với mật độ điểm đo lớn, số lượng quan trắc lớn, độ chính xác của dụng cụ cao.
2. Sự khác biệt lớn, không phụ thuộc vào sự khác biệt của các yếu tố khí tượng theo phương thẳng đứng hay phương nằm ngang, ví dụ ở địa tầng sát mặt đất, tốc độ suy giảm nhiệt độ theo phương thẳng đứng thường từ 2 đến 3 bậc độ lớn, lớn hơn của lớp trên.
3. Thay đổi nhanh chóng Trong phạm vi vi khí hậu, nhiệt độ, độ ẩm hoặc tốc độ gió thay đổi theo thời gian nhanh hơn so với khí hậu vĩ mô, đó là dao động.
4. Càng gần bề mặt bên dưới, sự thay đổi hàng ngày của nhiệt độ, độ ẩm và tốc độ gió càng lớn, ví dụ, sự thay đổi hàng ngày của nhiệt độ bề mặt vào mùa hè có thể lên tới 40 ℃, trong khi độ cao 2 mét chỉ là 10 ℃.
5. Quy luật vi khí hậu tương đối ổn định. Miễn là các tính chất vật lý của bề mặt bên dưới hình thành vi khí hậu không thay đổi, thì sự khác biệt về vi khí hậu của nó cũng sẽ không thay đổi. Do đó, các đặc điểm vi khí hậu nhất định có thể hiểu được từ các đợt kiểm tra ngắn hạn.
Các kiểu khí hậu
Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành khí hậu địa phương. Ví dụ, hiệu ứng độ dốc nắng và râm, hiệu ứng độ dốc hướng gió và đất trống ở vùng khí hậu miền núi. Nói chung, địa hình chủ yếu chặn và nâng luồng không khí.
Lượng mưa nhiều hơn trên sườn núi có gió và ít mưa hơn trên sườn núi. Ảnh hưởng của địa hình đến sự hình thành khí hậu là độ cao lớn, ít mây che phủ, bức xạ mặt trời trực tiếp tăng cường, bức xạ phân tán giảm, nhiệt độ giảm, độ ẩm giảm. Địa hình khác nhau cũng có những ảnh hưởng khác nhau đến khí hậu, và tác động của cao nguyên đến khí hậu là rất rõ ràng.
Ảnh hưởng của khí hậu
Bằng cách thay đổi các điều kiện mặt đất, nó ảnh hưởng đến khí hậu địa phương. Ví dụ, trồng rừng có thể cải thiện khí hậu địa phương, và việc phá rừng tùy tiện có thể làm xấu đi khí hậu địa phương. Ngoài ra, các hoạt động của con người cũng có thể hình thành hiệu ứng đảo nhiệt. Trái đất nóng lên là do các hoạt động của con người.
Khí hậu Việt Nam
Cả nước Việt Nam nằm ở phía nam chí tuyến, có khí hậu nhiệt đới gió mùa với độ ẩm trung bình hàng năm là 84%. Tuy nhiên, do sự khác biệt về vĩ độ và sự khác biệt đáng kể về địa hình, nên cũng có sự khác biệt đáng kể về khí hậu giữa các nơi.
Khí hậu cũng hơi khác nhau ở các vĩ độ khác nhau, và sự khác biệt theo mùa ở nửa phía Bắc của Việt Nam rõ ràng hơn ở nửa phía Nam.
Trên Trái đất có các đới khí hậu là
Nhiệt đới, Bắc ôn đới, Nam ôn đới, Bắc lạnh giá, Nam lạnh giá là các đới khí hậu trên Trái Đất.
Khủng hoảng khí hậu
Khủng hoảng khí hậu là sự thay đổi của khí hậu toàn cầu hoặc khu vực trong một khoảng thời gian nhất định. Nó phản ánh sự thay đổi hoặc trạng thái trung bình của khí quyển trong một khoảng thời gian, từ hàng chục năm đến hàng triệu năm. Những thay đổi này được gây ra bởi các chuyển động bên trong Trái đất, các lực bên ngoài (ví dụ: sự thay đổi cường độ ánh sáng) và gần đây nhất là hoạt động của con người.
Sự hình thành các đới khí hậu
Sự hình thành các đới khí hậu không chỉ bị giới hạn bởi bức xạ mặt trời, mà còn bởi tính chất bề mặt và hoàn lưu khí quyển.
Việt Nam nằm trong đới khí hậu nào trên Trái Đất
Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa. Trong suốt mùa đông hoặc mùa khô, thường từ tháng 11 đến tháng 4, gió mùa thường thổi từ phía đông bắc dọc theo bờ biển Trung Quốc và qua Vịnh Bắc Bộ mang theo rất nhiều độ ẩm; do đó, mùa đông ở hầu hết các vùng của Việt Nam là khô hơn (tất nhiên là chỉ so với mùa mưa hoặc mùa hè). Gió mùa mùa hạ xuất hiện từ tháng 5 đến tháng 10, thổi không khí ẩm vào nội địa từ Ấn Độ Dương ở phía tây nam, mang lại lượng mưa dồi dào.