Blockchain là gì? Trong tương lai xu hướng phát triển của Blockchain như thế nào. Những ứng rụng Blockchain vào hoạt động kinh doanh, đời sống ra sao.
Rất nhiều người cho rằng Blockchain một mặt là mạng lưới internet mang tính toàn cầu của thời đại mới có thể trở thành thiết bị nền tảng của xã hội. Nhưng mặt khác nó sẽ mang lại rất nhiều vấn đề xã hội và thử thách về việc giám sát, quản lý. Hôm nay tôi sẽ chia sẻ tới các bạn những xu hướng phát triển mới của công nghệ ứng dụng Blockchain.
1, Hiện trạng và vấn đề phát triển Blockchain
Để giải thích về Blockchain, đầu tiên nghĩ rằng nên cho nó một định nghĩa khoa học máy tính dễ hiểu. Từ việc Blockchain đang phát triển rộng rãi trên toàn cầu, thì bản chất của nó là cơ sở dữ liệu kiểu phân tán và không thể làm trái ngược.
Blockchain là: Một hệ nơi chứa thông tin A, B, C…mà ở đấy những người trong công ty(tập đoàn), bao gồm cả đối tác, khách hàng đều có thể xem được dữ liệu nếu họ có chìa khóa(mật khẩu). Thông tin A, B, C… có thể được thêm bởi ai đó có quyền truy cập được vào hệ thống Blockchain, và những thông tin A, B, C… khi đã thêm không thể thay đổi. Định nghĩa này hẹp hơn, và nếu bạn muốn hiểu định nghĩa rộng, sau khi tìm hiểu phần phân tích sau đây, bạn sẽ nằm lòng Blockchain.
Công nghệ cơ sở dữ liệu và sự phát triển văn minh của mạng lưới internet có mối quan hệ vô cùng mật thiết với nhau. Những năm 90, Yahoo là cổng thông tin điện tử xuất hiện sớm nhất, bản thân nó là một kho dữ liệu 2 chiều.
Cùng với việc ngày càng xuất hiện nhiều trang Web, Google đã nghiên cứu và sáng chế một loại cơ sở dữ liệu hướng dẫn tra cứu ngược mới (inverted index) nhằm giúp chúng ta có thể tra cứu và kiểm tra nguồn thông tin mênh mông rộng lớn của nhân loại.
Sau đó cùng với sự nghiên cứu và ra đời của mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ của nhiều doanh nghiệp nổi tiếng trên thế giới thì những cơ sở dữ liệu này có thể tính toán và lưu trữ một cách chính xác, đảm bảo độ chính xác lên tới 100% và được gọi là cơ sở dữ liệu quan hệ.
Cơ sở dữ liệu quan hệ là một trong những công nghệ kỹ thuật trọng điểm của hệ thống thông tin hóa tài chính và thương mại điện tử hiện nay.
Đến thời điểm khi mà mạng lưới internet ngày càng phát triển hiện đại, những sản phẩm ứng dụng điện tử như Facebook ra đời, rất nhiều người dùng Facebook có tới hàng trăm hàng nghìn thậm chí là hàng triệu Fans, về công nghệ lưu trữ con người lại phát minh ra một loại cơ sở dữ liệu mới có tên là cơ sở dữ liệu KV (Key-Value), có loại cơ sở dữ liệu mới này thì mới có Facebook.
Vậy thì những đoạn video clip ngắn với số lượng khủng giống như trên Youtube sẽ được lưu trữ như thế nào?
Con người đã phát minh ra cơ sở dữ liệu dạng tệp. Chính nhờ cơ sở dữ liệu dạng tệp này mới giúp người ta có thể lưu trữ được số lượng video, clip lớn như vậy. Blockchain là một loại cơ sở dữ liệu mới, nó là cơ sở dữ liệu kiểu phân tán và không thể làm trái ngược.
Ứng dụng Blockchain hiện nay thực ra chỉ là mới bắt đầu, còn tồn tại rất nhiều vấn đề ví dụ như nhiều người phản ánh về hiệu suất, tính năng của nó còn tương đối chậm. Sự mở rộng của công nghệ Blockchain đang không ngừng phát triển trong nhiều năm.
Mặt khác đó là về vấn đề an toàn và rủi ro của các ứng dụng Blockchain. Trên thế giới đã từng xuất hiện rất nhiều vụ đánh cắp Bitcoin, cộng thêm Blockchain chưa kết hợp ảnh nhận dạng khách hàng một trong những yếu tố trọng tâm trong việc giám sát và quản lý tài chính toàn cầu. Hiện nay rất nhiều sản phẩm của Blockchain chưa sử dụng chính sách định danh thật nên gây ra rất nhiều khó khăn trong việc giám sát và quản lý.
Công nghệ này thực ra không khác gì với mạng lưới internet năm 2000 lên mạng bằng Model.
Model 28 KB lên mạng vô cùng chậm nên rất nhiều nhân viên kỹ thuật trên toàn cầu đã tìm cách giải quyết vấn này.
Nhất là bắt đầu từ năm 2017, chúng ta đã nhìn thấy những doanh nghiệp như Google, Facebook… đều đang đầu tư một nguồn tài nguyên lớn nhằm giải quyết những vấn đề mà Blockchain đang phải đối mặt như vấn đề hiệu suất, tính năng bảo mật và giám sát quản lý…
2, Trạng thái phát triển mới của công nghệ Blockchain trên toàn cầu
Tiếp theo, tôi xin giới thiệu xu hướng ứng dụng Blockchain mới nhất trên toàn cầu.
Đầu tiên, chúng ta thấy Blockchain có rất nhiều thiết kế mới, từ kết cấu dạng chuỗi hướng tới kết cấu dạng đồ thị, chúng ta gọi nó là DAG (Đồ thị trực tiếp không tuần hoàn), với kết cấu này việc lưu trữ những dữ liệu khủng của kỹ thuật Blockchain không cần phải theo kiểu từng nút mạng đơn nhất mà hoàn toàn có thể chia sẻ và sử dụng chung nguồn lưu trữ, công nghệ lưu trữ của chúng trên hệ thống máy tính toàn cầu.
Đã có những sản phẩm Blockchain được thực hiện thành công trên toàn cầu, vậy nên trong lương lai công nghệ Blockchain có thể sẽ không phải là chuỗi mà là một mạng lưới hoặc là một hình vẽ. Vậy hình vẽ cũng sẽ là một trong những kết cấu dữ liệu cơ bản của khoa học máy tính.
Như nền tảng điện toán Ethereum gần đây là một trong những kỹ thuật đại diện tiêu biểu cho rất nhiều ứng dụng mới của Blockchain trong lĩnh vực tài chính, nó đã thực hiện được công nghệ phân tán.
Công nghệ phân tán này có thể phân chia một lượng lớn các loại giao dịch trên mạng lưới internet phân bố tới các vùng khác nhau, rồi tính toán tại các nút mạng không giống nhau sau khi hoàn thành sẽ hợp nhất tới liên kết chủ.
Vậy thì với Ethereum hiện tại nó hoàn toàn có thể thực hiện công nghệ phân tán với quy mô lớn trong vòng 1, 2 năm tới. Dĩ nhiên sẽ có rất nhiều những mô hình Blockchain mới như công nghệ Blockchain 4.0 thực hiện công nghệ phân tán này. Bởi vậy công nghệ phân tán sẽ giúp tính năng xử lý Blockchain được nâng cao.
Thứ ba là DHT, một loại công nghệ lưu trữ bảng băm phân tán ( distributed hash tabl). Hiện tại có rất nhiều thiết kế Blockchain nút mạng phải lưu trữ một lượng dữ liệu lớn, nhưng nó sẽ phải đối mặt với rất nhiều thử thách, thực ra điện thoại cá nhân, bộ nhớ máy tính, băng tần đều khá rườm rà nên công nghệ lưu trữ bảng băm phân tán này có thể khiến các nút mạng chỉ cần lưu trữ số ít dữ liệu, con người có thể thông qua việc chia sẻ lưu trữ mạng để khiến Blockchain có được nhiều tính năng cao hơn.
Về vấn đề an toàn bảo mật, do máy tính lượng tử đang lớn mạnh vượt bậc trong những năm gần đây nên một lượng lớn công nghệ hạ tầng của Blockchain hiện nay đều dựa trên công nghệ mật mã số.
Công nghệ giải mã của máy tính lượng tử hiện đang có sự phát triển rất lớn, con người cũng thiết kế ra rất nhiều công nghệ mã hoá dựa trên máy tính lượng tử này. Bởi vậy mã hoá và giải mã luôn là mối quan hệ giữa mâu và thuẫn.
Rất nhiều phép tính mã hoá lượng tử mới được ứng dụng trong một số nội dung Blockchain, bởi vậy có thể đảm bảo được tính bảo mật an toàn của mật mã học Blockchain, không cần phải lo lắng nó bị ảnh hưởng với máy tính lượng tử.
3, Thực hiện nâng cấp công nghệ và việc có thể giám sát và quản lý ứng dụng Blockchain.
Thực ra, tới thời điểm hiện tại Blockchain vẫn còn rất nhiều vấn đề lớn, thường xuyên xuất hiện sự phân khúc.
Do công nghệ Blockchain bản thân nó là một mạng lưới kiểu phân tán, không có một nút mạng trung tâm nào để kiểm soát nó, muốn nâng cấp mạng lưới cần phải nhận được sự đồng ý từ đại bộ phận các nút mạng, đây là một quá trình vận hành lâu dài.
Máy tính sớm đã đưa ra rất nhiều các cơ sở tính tin cậy, đại khái là bất cứ một nút mạng nào của Blockchain sau khi áp dụng module cơ sở tính tin cậy, nếu nó không nâng cấp được thì sẽ không thể trở thành nút mạng của Blockchain hoặc có thể nói là tính năng vận hành của nó càng thấp đi.
Do vậy, có thể nói rằng cơ sở tính tin cậy có thể giúp công nghệ trong mạng lưới phân tán được nâng cấp và thay thế một cách dễ dàng hơn.
Về vấn đề danh tính thật trong Blockchain, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) ở Mỹ có một phòng thực nghiệm Blockchain. Họ đưa ra rất nhiều phương án về công nghệ danh tính thật.
Ví dụ Blockchain hiện tại là điểm đối điểm, rất nhiều quốc gia như Hàn Quốc mọi công dân đều có giấy chứng nhận điện tử, khi giao dịch sẽ sử dụng danh tính thật trên giấy chứng nhận điện tử để ký tên. Đương nhiên cũng có những phương án đơn giản hơn đó là chúng ta có thể lấy địa chỉ IP của toàn bộ thiết bị để làm một phần giao dịch lưu trữ trên Blockchain.
Nếu như vậy thì giao dịch của toàn bộ ứng dụng Blockchain có thể thực hiện chính sách danh tính thật.
Do vậy đây là một chính sách danh tính thật có thể lựa chọn, chúng ta có thể xây dựng một mạng lưới Blockchain danh tính thật và cũng có thể xây dựng một mạng lưới Blockchain nặc danh.
Chìa khoá siêu cấp cũng là một tiến bộ quan trọng của ứng dụng Blockchain hiện tại, với một mạng lưới phân tán, chúng ta cần phải giám sát và quản lý nó như thế nào? Làm thế nào để kiểm soát nữa? Mật mã học, cái mà chúng ta gọi là đa chữ ký.
Chúng ta thiết kế những mạng lưới Blockchain khác nhau, nếu ứng dụng Blockchain trong ngân hàng, chúng ta có thể thiết kế một chìa khoá siêu cấp, tất cả các chìa khoá của nút mạng phải ở cùng với chìa khoá siêu cấp thì mới có thể sản sinh ví tiền.
Vậy thì chìa khoá siêu cấp này có thể nằm trong tay người giám sát quản lý, cũng có thể nằm trong tay của một một tổ chức đơn vị nào đó, họ có thể tiến hành kiểm soát có hạn Blockchain.
Ví dụ như hiện nay, dữ liệu trên Blockchain không thể xoá bỏ, vậy thì chìa khoá siêu cấp thực ra có thể khiến các đơn vị tổ chức có quyền lực tiến hành sửa đổi mạng lưới phân tán.
4, Nhận thức sai lầm về Blockchain
Theo nhiều tài liệu về Blockchain hiện nay thì nó đang diễn ra nhiều sự tranh luận trên toàn thế giới, thực ra nó có quan hệ rất lớn với ngôn ngữ, Bitcoin được dịch thành tiền. Thực ra lúc mới đầu Bitcoin được gọi là Bitgold.
Bản chất của nó không phải là tiền tệ, mà nó giống như một loại tiền ảo, là một loại tín dụng trong nhóm internet đặc biệt, có người thích, có người lại không thích, nó chỉ là một loại tài sản số.
Trung tâm hoá của cũng là một nhận thức sai lầm, tôi nghĩ rằng bản chất của nó là mắt xích trung gian hoá. Thực ra chúng ta có thế thấy được rằng, với sản phẩm thực nghiệm hiện tại của Blockchain, Bitcoin đã phát triển trên toàn cầu được 9 năm, người dùng của nó phân bố trong khoảng hơn 100 quốc gia trên toàn thế giới.
Vậy thì người thiết kế mạng lưới đầu tiên (hiện nay vẫn chưa rõ là ai) đã để Satoshi Nakamoto thiết kế một bộ quy tắc và bộ quy tắc này đã vận hành được 9 năm mà không có ai có thể thay đổi được nó.
Người thiết kế quy tắc ban đầu là trung tâm lớn nhất, công nghệ này thực ra đã đảm bảo được những quy tắc trung tâm thiết kế được thực hiện một cách chính xác tuyệt đối trong mọi ngóc ngách. Bởi vậy trung tâm hoá mắt xích có lẽ là sự mô tả chính xác nhất về đặc điểm của công nghệ Blockchain hiện tại.
Blockchain trong tương lai có khả năng xuất hiện một xu thế phát triển khác. Blockchain đã xuất hiện kết cấu đa tầng, đầu tiên là tầng thiết bị , điện thoại, máy tính cá nhân sẽ trở thành thiết bị hạ tầng thấp nhất của nó.
Vậy thì một lượng lớn lưu trữ, tính toán, băng tần của điện thoại và máy tính sẽ bị bỏ không, sẽ xây dựng một hệ thống tệp IPSF, hiện nay công nghệ này đang phát triển rất nhanh, tất cả các thiết bị trên toàn thế giới sẽ được liên kết bằng một mạng lưới, ứng dụng tầng chỉ cần lưu trữ trên mạng lưới đó và nó sẽ được bảo đảm an toàn thông qua công nghệ mã hoá, chúng ta không cần quan tâm tới việc dữ liệu này cụ thể được lưu trữ ở đâu.
Xây dựng sổ cái và máy ảo trên IPSF để làm hợp đồng thông minh. Cài đặt các loại ứng dụng, liên kết game….trên sổ cái và máy ảo. Đồng thời việc quản lý giám sát có thể thông qua công nghệ nhằm phát triển Blockchain thành một Blockchain có thể kiểm soát.
Mạng lưới liên kết toàn cầu đang phát triển một cách chóng mặt hiện nay, nhận được sự đầu tư lớn từ các doanh nghiệp và cơ quan quản lý giám sát chính phủ của nhiều nước trên thế giới. Nó có thể là một công nghệ bất định.
Với một công nghệ như vậy chúng ta cần phải nắm bắt, kiểm soát và biến nó trở thành công nghệ lớn mạnh và có thể kiểm soát. Nếu trong tương lai khi mà các ứng dụng Blockchain của nước ta sử dụng ở Mỹ hoặc mạng lưới Blockchain công cộng do các doanh nghiệp quốc tế thiết kế, điều này sẽ mang lại nhiều bất lợi trong vấn đề an toàn tài chính và nhiều phương diện khác.
Bởi vậy công nghệ ứng dụng này cần phải được phát triển và thông qua việc lập nguyên tắc để biến nó trở thành một công nghệ bị kiểm soát, vừa là một mạng lưới phát tán vừa là một cơ sở hạ tầng xã hội.